TÜRK HALK OYUNLARININ SAHNELENMESİ SÜRECİNDE MÜZİK İCRALARININ GELENEKSEL BİÇİMDEN STÜDYO KAYDINA EVRİLMESİ VE HALK OYUNLARI MÜZİKLERİNE ETKİLERİ
DOI:
https://doi.org/10.17740/eas.art.2025-V20-06Anahtar Kelimeler:
Geleneksel İcra- Türk Halk Müziği- Halk Oyunları- Türk Halk Oyunları Müzikleri- Kayıt MüzikÖzet
Halk oyunlarının sahnelenmesi sürecinde müzikal icralar gelenekteki gibi canlı performans şeklinde karşımıza çıkarken, teknik imkânların da oluşması ile birlikte ortaya stüdyoda kaydedilen ve farklı platformlarda sergilenmek üzere halk oyunları performansları için kullanılan kayıt müzik kavramı ortaya çıkmıştır. Bu noktada canlı icra ve kayıtla yapılan icralar olmak üzere iki farklı uygulama modeli oluştuğu görülmektedir. Her iki modelin kullanıldığı ortamlar, kullanılma ya da tercih edilme sebepleri, olumlu olumsuz farkları nelerdir sorularına cevap bulmak amaçlanmıştır. Halk oyunları müzikleri ile alakalı geçmişi bulunan tecrübeli kişiler ile görüşmeler sonucu elde edilen veriler değerlendirilerek halk oyunları performanslarında icra edilen canlı müzik icrası ile stüdyoda kaydedilen müzik icrası arasındaki farkların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Halk oyunları alanında eğitici-koreograf, müzik düzenleyici – aranjör ve müzisyenlik yapmış on beş (15) kişi ile yapılan yarı açık kişisel görüşmeler çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Çalışmada veriler nitel araştırma ve yarı açık görüşme yöntemleri kullanılarak elde edilmiştir. Dans, oyun ve halk oyunları kavramları araştırılıp, Türk Halk Oyunlarının sahnelenme süreci ile ilgili literatür çalışması yapılmıştır. Stüdyo icrası esnasında tercih edilen enstrümanlar, müzisyenler ve müziklere olan yaklaşım sorgulanarak, kayıt icra ile canlı icra arasındaki farkların neler olduğu ve bu farkların nedenleri ile etkilerinin tespit edilmesi hedeflenmiştir. Elde edilen veriler gerekçeleri ile birlikte olumlu ve olumsuz olmak üzere canlı icra ve stüdyo icrası olarak iki alt başlık altında ele alınmıştır.