Türkiye’de Cari İşlemler Açığı Krizlerinin Yönetilmesinde İş Güvenliği Yaklaşımı

Özet

Türkiye ekonomisi 1983 yılından bu yana dönemin başbakanı tarafından Transformasyon olarak adlandırılan bir dışa açılma sürecine girmiştir. 1983 yılına kadar Türkiye’de görülen ekonomik krizler ağırlıklı olarak döviz kıtlığından kaynaklanan darlık bunalımları niteliğindedir. Bu tarihten sonra Türkiye ekonomisinde ve buna bağlı olarak bütün sektörlerde büyük bir yapısal değişim ve dönüşüm görülmüştür. Bu değişim sürecinde ana amacın ekonomiyi yeniden yapılandırmak ve küreselleşme yolu ile Avrupa Birliği ile bütünleşmesini hızlandırmaktır. Bu çerçevede, 1983 öncesinde tahsisat yoluyla çözülen ekonomi problemleri de önemli ölçüde arz talep kanunlarının işleyişine ve piyasaya terkedilmiştir. Buna karşılık 1983’ten sonra ortaya çıkan majör ekonomik krizlerin tamamının cari işlemler açığından kaynaklandığı görülmektedir. Bu çalışmada; cari işlemler açığının yönetilmesi sorunu iş güvenliği konseptinin uygulanması yönünde analojik bir yaklaşımla ele alınmıştır. Çalışmada
Türkiye ekonomisinde cari işlemler açığının yol açtığı ekonomik krizler ile siyasal istikrar arasındaki ilişki incelenmiştir. Cari işlemler açığının sürdürülemez olarak kabul edildiği ve bu durumun ekonomik krize dönüştüğü dönemlerde ortaya çıkan siyasal çalkantılar arasındaki örtüşmeler incelenmiştir. Her büyük cari işlemler açığı krizi sırasında görülen siyasal krizlerin ekonomik krizlerin sonucu olmaktan çok sebebi olduğu görülmüştür. Dolayısıyla iş güvenliğinde olduğu gibi iş kazalarının işçi ve iş süreçlerinin yöneticilerinin tutumları arasındaki kuvvetli bağın cari işlemler açığı krizlerine de uygulanabileceği cari açık ile bu açığı yönetenlerin tutumları arasındaki kuvvetli ilişki ortaya konmuştur. Böylece cari işlem açığının yönetilmesinde bireylerden ekonomi yönetimine kadar tüm kesimlerin iş güvenliği ilkeleri doğrultusunda hareket ederek cari işlemler açığı tehlikesinin yönetilebilir bir risk bağlamına taşınabileceği ortaya konmuştur.