Tüketim Aracılığıyla İnsani Kaygılara Karşı Savunma Mekanizması Oluşturma Sürecinde Tüketim Nesnelerinin Rolü
DOI:
https://doi.org/10.17740/eas.econ.2016-MSEMP-38Anahtar Kelimeler:
Kaygı- Savunma mekanizmaları- Tüketim nesnesiÖzet
Bilinmezlik ve belirsizlik, insanlar için sürekli olarak bir kaygı ortamı yaratmıştır. Kaygı ortada onu doğuracak bir olgu olmamasına rağmen, geleceğin ne olacağını bilmemenin yarattığı psikolojik ve fizyolojik bir tepkiselliktir. Normal düzeyde bir kaygı, insanın yaşamını sürdürmesi bağlamında uyumsal bir tepki iken, kontrol edilemediği ölçüde ise bir tehdit unsuru haline gelmektedir. Değişimin giderek hızlanması, insanın alışkın olduğu çevresini yabancı bir hale getirmiş ve sahip olduğu becerilerin içini boşaltarak değersizleştirmiştir. Tüm bu gelişmeler, kişilerin benlik ve kimlik duygularını zedelemiştir. İnsanın varoluşsal kaygılardan ve ölüm korkusundan kaynaklanan ilksel kaygılarına bir de süreksiz ve kopuşlar halinde yaşanan bu değişimin getirdiği “ben kimim”, “bana kimin ihtiyacı var”, “nereye aitim” sorularının yarattığı kaygılar eklenmiştir. Dışsal gerçekler ve içsel baskılardan kaynaklanan kaygılar, kişide denge kaybına yol açmaktadır. Kişi tekrar denge durumuna gelerek, ruhsal ve bedensel sağlığını korumak için bir takım savunma mekanizmalarına sığınmaktadır. Bu ilişki yapısı, insanı kaygılandıran ilişki ve ortamların yerine yapay olanlarını koyduğu için, gerçeklerin yarattığı kaygıları perdeleyerek, insanları geçici de olsa rahatlatmaktadır. Tüketici kimliğine bürünmek, insanın sonlu olan yaşamının, kendisinin ve başkalarının hayatında kalıcı bir iz bırakma isteğinin yarattığı içsel kaygılarını dışsal nesnelere aktararak, tüketim aracılığıyla kendisine kaygılardan arındırılmış yeni bir dünya ve yeni bir kimlik yaratmasını kolaylaştırmaktır.Bu çalışmanın amacı, tüketim aracılığıyla insanların görünen ihtiyaçlarının yanı sıra gizil ihtiyaçlarını da açığa çıkardıkları gerçeğine dikkat çekmektir. Devamında içsel ve dışsal kaygıların yarattığı gerilimin yumuşatılmasında tüketim nesnelerinin kişilere bu tür kaygılara karşı bir tür savunma kalkanı yaratıp yaratmadığı sorgulanmaya çalışılacaktır.